Symbolic Gids Uw bron van informatie op uw persoonlijke ontdekkingsreis
Onbewust ben je als je meent: ‘Ik ben wat ik denk.’
Weten dat het denken enkel een mechaniek is, net zoals je lichaam, weten dat jij en het denken niet hetzelfde is… Er komt een nacht, er komt een morgen: je zult je niet met de nacht vereenzelvigen. Je zegt niet: ‘Ik ben de nacht.’ Je zegt niet: ‘Ik ben de morgen.’ Er komt een nacht, er komt een morgen, er komt een dag, er komt weer een nacht. Zo draait het wiel maar jij ziet helder dat jij al die dingen niet bent. En hetzelfde geldt voor het denken.
Er komt woede maar je let niet op – je wordt woede. Hebzucht komt, je let niet op – je bent hebzucht. Haat komt, je let niet op – je bent haat. Dit is niet-bewust-zijn.
Bewustzijn is als je gedachten vervuld zijn van hebzucht, van woede, van haat of van begeerte, maar je kijkt daar gewoon naar. Dan kun je zien hoe de hebzucht aangroeit tot een grote donkere wolk die zich dan weer verspreidt – en je blijft daar onberoerd onder. Hoe lang kan die wolk het uithouden? Je hebzucht gaat snel over, je begeerte gaat snel over. Let er eens op en je zult ervan opkijken: zo komt het, zo gaat het. En jij blijft er onaangedaan onder, koel, kalm.
Het allervoornaamste dat je moet onthouden is dat als je je fijn voelt, als je uitgelaten bent, dat je dan niet moet denken dat dit een blijvende toestand is. Beleef het ogenblik zo vrolijk en opgewekt mogelijk, in de wetenschap dat het komt en gaat, juist zoals een windje met alle geurtjes en frisheid aan de ene kant je huis binnenkomt en door de andere deur het huis weer verlaat.
Dit is het allervoornaamste. Als je gaat denken dat je aan je extatische momenten een blijvend karakter moet gaan geven, ben je al bezig ze om zeep te helpen. Wees dankbaar als ze verschijnen en wees het bestaan dankbaar als ze vertrekken. Blijf open. Het zal je nog wel vaker overkomen – oordeel niet, heb geen voorkeuren. Blijf keuzeloos.
Er komen heus wel momenten dat je er beroerd aan toe bent. Wat dan nog! Er zijn mensen die zich beroerd voelen en die nooit een moment van extase hebben beleefd. Jij mag van geluk spreken. Vergeet zelfs in je ellende niet dat die niet blijvend is. Ook dit gaat voorbij. Laat je er dus niet te zeer door van streek maken. Wees gerust. Net zoals dag en nacht elkaar afwisselen, komen er momenten van blijdschap en momenten van droefheid. Leer accepteren dat ze behoren tot de dualiteit van de natuur, tot de manier waarop de dingen bestaan.
En jij bent gewoon een waarnemer. Jij wordt niet het geluk en je wordt ook niet de ellende. Geluk komt en gaat, ellende komt en gaat. Eén ding blijft eeuwig en altijd over en dat is de waarnemer, de getuige. Word meer en meer gecentreerd in de waarnemer. Er komen dagen en nachten… er wordt leven geboren en de dood komt… succes komt en ook mislukking. Maar als je de waarnemer kunt blijven – want dat is enige werkelijkheid in je – blijkt alles een voorbijgaand verschijnsel te zijn.
Probeer eens een moment te voelen wat ik zeg. Wees eens een waarnemer… Klamp je niet aan een moment vast omdat het zo mooi is en duw geen moment weg omdat het zo beroerd is. Houd daarmee op. Je bent daar vele levens mee bezig geweest. Dat heeft je tot nu toe niets opgeleverd en dat zal ook nooit gebeuren.
De enige manier om hier bovenuit te komen en bovenuit te blijven, is een plek te vinden vanwaar je al deze veranderende fenomenen kunt gadeslaan zonder je ermee te vereenzelvigen.
Laat ik jullie een soefi-verhaal vertellen…
Een koning vraagt de wijzen aan zijn hof om raad: ‘Ik laat een prachtige ring voor mezelf maken. Ik bezit een van de mooiste diamanten die er zijn. Ik wil binnen in de ring een boodschap laten insluiten die me kan helpen als er totaal geen hoop meer voor me is. Het moet iets kleins zijn dat onder de diamant in de ring kan worden verborgen.’
Zijn raadslieden waren stuk voor stuk wijze mannen, grote geleerden, zij hadden er geweldige verhandelingen over kunnen schrijven. Maar ja, hem een boodschap verschaffen van niet meer dan twee of drie woorden die hem kon helpen op momenten van verschrikkelijke uitzichtloosheid…. Ze dachten na, keken er hun boeken op na maar konden niets vinden.
De koning had een oude dienaar die voor hem als een vader was – hij was de dienaar van zijn vader geweest. De moeder van de koning was vroeg overleden en deze dienaar had de taak op zich genomen hem te verzorgen en daarom werd hij niet als een dienaar behandeld. De koning had geweldig respect voor hem. Die oude man zei: ‘Ik ben geen wijze man, niet iemand die ter zake kundig is, geen geleerde, maar ik weet wel wat de boodschap is, want er is maar één boodschap. Deze lui kunnen u daar niet aan helpen; dat kan alleen een mysticus, een die zichzelf verwerkelijkt heeft.
In de vele jaren die ik aan het hof heb doorgebracht, heb ik allerlei soorten mensen ontmoet en ook één keer een mysticus. Hij was er als gast van uw vader en ik werd hem als zijn bediende toegewezen. Toen hij vertrok, gaf hij me als blijk van erkentelijkheid voor mijn diensten deze boodschap.’ En de oude dienaar schreef die op een reepje papier, vouwde het dicht en zei tegen de koning: ‘Lees het niet, houd het verborgen in de ring. Open het pas wanneer al het andere niet heeft gebaat, als er geen enkel vooruitzicht meer is.’
En dat moment brak spoedig aan. Legers vielen het land binnen en de koning verloor zijn troon. Om zijn leven te redden vluchtte hij te paard en de paarden van de vijand zaten hem dicht op de hielen. Hij was alleen, zij waren met velen. En hij kwam op een plek waar de weg ophield, waar hij doodliep. Er was een steile rots en een diepe afgrond. Daarin storten zou zijn einde betekenen. Omkeren kon hij niet omdat hij de vijand in de rug had, hij kon het geluid van paardenhoeven al horen. Vooruit kon hij ook niet en een andere uitweg was er niet…
Eensklaps moest hij aan de ring denken. Hij maakte hem open, nam het papiertje eruit en daar had hij de korte boodschap van ontzaglijke waarde, die luidde: ‘Ook dit gaat voorbij.’ Een diepe stilte daalde over hem neer toen hij de zin ‘Ook dit gaat voorbij’ las. En het ging voorbij, zoals alles voorbij gaat. In deze wereld is niets van blijvende aard. De vijanden die de koning achternazaten, moeten in het woud verdwaald zijn, moeten een verkeerde weg zijn ingeslagen; langzaam stierf het geluid van de hoeven weg.
De koning was zijn dienaar en de naamloze mysticus ontzaglijk dankbaar. Die woorden bleken een wonderbaarlijke uitwerking te hebben. Hij vouwde het papiertje dicht en stopte het terug in zijn ring, hij hergroepeerde zijn troepen en heroverde zijn koninkrijk. En op de dag dat hij als een overwinnaar zijn hoofdstad binnenreed, werd daar met muziek en dans flink feest gevierd en hij voelde zich heel trots op zichzelf.
De oude man liep naast zijn rijtuig. Hij sprak: ‘Ook dit moment komt in aanmerking. Bekijk de boodschap nog eens.’
De koning zei: ‘Hoe bedoel je? Ik heb nu toch gewonnen en het volk viert feest. Ik ben niet wanhopig, ik verkeer niet in een situatie van uitzichtloosheid.’
De oude man zei: ‘Luister. De mysticus heeft me gezegd dat deze boodschap niet alleen dient voor wanhoop maar ook voor plezier. Ze helpt je niet alleen als je verslagen bent, ze dient ook voor als je zegeviert – ze is niet alleen voor als je de laatste bent maar ook voor als je de eerste bent.’ En de koning opende de ring en las de boodschap ‘Ook dit gaat voorbij’ en plotseling was er datzelfde gevoel van vrede, dezelfde rust temidden van de jubelende, feestende, dansende menigtes… maar de trots, het ego was verdwenen.
Alles gaat voorbij.
Hij nodigde zijn oude dienaar uit om bij hem op zijn strijdwagen plaats te nemen. Hij vroeg hem: ‘Is er nog iets? Alles gaat voorbij… Je boodschap heeft me ontzaglijk geholpen.’ De oude man zei: ‘Het derde ding dat de heilige me gezegd heeft, is: “Bedenk dat alles voorbij gaat. Alleen jij blijft, jij blijft de eeuwige getuige.”‘
Alles gaat voorbij maar jij blijft. Jij bent de werkelijkheid, al het andere is maar een droom. Er zijn mooie dromen en er zijn nachtmerries. Maar het doet er niet toe of het een mooie droom of een nachtmerrie is, van belang is alleen degene die de droom ziet. De ziener is de enige werkelijkheid.
