Ik schrok van de soms felle reacties die ik mocht krijgen op mijn tweets en blogs. Het zegt veel over de ernstige zorgen die sommigen hebben over hun kind!
Bij deze de opmerking dat ik ouders die hun kind medicatie geven geen zwakke wezens vindt. Tevens ben ik me bewust van de know how van psychiaters, psychologen, etcetera en bovendien weet ik dat iedereen zijn uiterste best doet. Toch is de huidige ADHD-discussie noodzakelijk opdat we vanuit nieuwe perspectieven leren kijken naar de kinderen in deze tijd! Ik erken het feit dat ADHD- verschijnselen toenemen, en ik erken het feit dat ouders en leerkrachten soms danig met hun handen in het haar zitten. Juist daarom heb ik het concept Wijze Ouders in de wereld gebracht.
Graag word ook ik erkend: namelijk in het feit dat ik vermoed dat er nog veel meer factoren een rol spelen in deze soms onverkwikkelijke en zorgelijke situatie.
Wat me met name opvalt in de richtlijnen die door de meeste behandelaars van ADHD kinderen wordt gebruikt is dit:
Er wordt in deze richtlijnen regelmatig verwezen naar een MTA studie uit de VS.
In deze studie zijn 579 kinderen gevolgd.
Ze werden in 4 groepen verdeeld:
Een groep kreeg gedragstherapie
Een groep kreeg alleen psychostimulantia
Een groep kreeg beiden aangeboden
Een groep kreeg ‘care as usual’.
Tussen de groep die alleen psychostimulantia kreeg aangeboden en de groep die beide kreeg aangeboden waren geen grote verschillen te zien.
Bij nader inzien bleek de gedragstherapie wel toegevoegde waarde te hebben.
Er zijn geen uitkomsten gemeld over de groep die alleen gedragstherapie kreeg.
Dat is erg jammer vind ik persoonlijk. Binnen de stichting Wijze Moeders bieden we cognitieve trainingen aan jonge kinderen, ook kleuters op school volgden hier en daar de cursus inmiddels. Het is geen gedragstherapie, wel een middel om de kinderen te helpen handiger te kunnen reflecteren op gebeurtenissen, hun eigen reacties beter te kunnen begrijpen en beinvloeden (zelfregulering en reacties leren uitstellen) en hun Theory of Mind wordt versterkt. Bovendien wordt het Ik-besef groter, waardoor ze de omgeving minder spiegelen. Mocht een onderzoeker willen meten wat de effecten van onze cursus zijn op de jonge dromers en de doeners die ons bezoeken, dan kan deze contact met mij opnemen!
Er wordt ook gesproken over comorbide problemen naast de ADHD verschijnselen. Het zijn deze problemen die van ADHD een kleine ramp maken.
We spreken dan over verschillende stoornissen als:
- Oppositioneel-opstandige gedragsstoornis (wat mij betreft een subjectieve beleving van de omgeving)
- Ticstoornissen en Gilles de la Tourette Syndroom (met name tics bij hun kind geven ouders erg bezorgde gevoelens)
- Angststoornissen (tot een jaar of zeven kennen alle kinderen de normale kinderangsten, veel ouders hebben weinig weet van de ontwikkelingspsychologie van het kind)
- Stemmingstoornissen (als een kind vaak moe is en geen zin heeft wordt het door de omgeving wellicht gediagnosticeerd als depressief)
- Specifieke leerstoornissen (zouden deze niet juist de oorzaak kunnen zijn van ADD/ADHD? Denk aan onrijpe schoolkinderen, beelddenkers etc.)
- Mentale retardatie ofwel geestelijke vertraging (is het mogelijk dat door veelvuldige stress de cognitieve delen van het brein te weinig samenwerking hebben?)
- Autisme Spectrumstoornissen (de toename van deze stoornissen zijn nu nog een raadsel, maar de eenzijdige beeldcultuur kan een rol spelen)
- Epilepsie (de razende snelheid van de verwerkingsdelen in het brein zorgen wellicht voor kortsluiting?)
Opvallend is dat veel kinderen al jong worden gediagnosticeerd,waarbij mijns inziens vaak bij het begin van de schoolcarriere van het kind (vaak jongetjes) de diagnose wordt gesteld. Dit is dus op jonge leeftijd en veel kinderen zijn wellicht nog onvoldoende schoolrijp. Faalangst en bewegingsdrang en nieuwsgierigheid om de wereld te ontdekken zijn wellicht oorzaak dat de kinderen moeilijk meekomen of zich onvoldoende aanpassen aan de klascultuur en regels. Ook een sterke eigen wilskracht speelt mogelijk een rol. Kinderen met een sterke wilskracht moeten worden uitgedaagd. Ze hebben inspiratie nodig om zich te willen concentreren. Als ze thuis te weinig worden uitgedaagd door te zetten zal zich dat in de klas wreken.
Zoals we ons geweten ontwikkelen in samenspraak met onze omgeving, is het leren uitstellen van onze behoeften ook iets dat we moeten leren van onze omgeving. En dat nu is volgens mij de clou. Als volwassenen dit niet kunnen, zullen jonge kinderen het niet van hen leren. Kinderen tot een jaar of zeven leven in de imitatiewereld.
Psychiater Anna Terruwe schreef een prachtig werkje over het uitstellen van behoeften: zij voorspelde een toename van verslaving in een wereld waarin we vooral consument zijn. Er zijn ook steeds meer prikkels nodig om ons tevreden te kunnen voelen.
Respectvol met elkaar omgaan leer je van de omgeving. Als de omgeving de taal zorgvuldig gebruikt zal het kind dat ook doen. Onderwerpen die de komende jaren onze aandacht verdienen!
Mijn veronderstelling is dat onze beeldcultuur ook een grote rol speelt bij de toename van het slecht kunnen richten van de aandacht. Het richten van de aandacht is niet meer en niet minder dan het kunnen richten van de eigen wil. Kinderen leren dat tot hun 24ste!
Bij diagnoses als die van ADHD kunnen we ook niet spreken van subjectieve waarneming. Het is een ander die ons gedrag waarneemt en er een waarde aan toekent.
Dit is voor consulenten van onze stichting de reden verder te gaan met het preventieve werk dat we doen. Wij vinden het verder prima als u naar de psychiater gaat en wanneer uw kind medicatie neemt dan is dat om de volgende reden: dat de ontwikkeling van uw kind niet zal stagneren. Zo staat het ongeveer omschreven in de richtlijnen. Een lofwaardig streven dus.
We willen daarnaast graag een alternatief aanreiken aan diegenen die buiten gebaande paden wandelen en een eigen mening hebben. Zoals we in de pers pluriformiteit hard nodig hebben om vanuit verschillende perspectieven te kunnen kijken naar de wereld en zo onze eigen mening vormen, zo zou ook binnen de medische wereld het begrip pluriformiteit kunnen worden geintroduceerd!
Veel moed en wijsheid!
Sylvia van Zoeren
Sylvia van Zoeren – Alkmaar (NL)(klik om meer te lezen)