Wetenswaardigheden over de plant
Oorspronkelijk is dille afkomstig van het Midden-Oosten en Zuid-Europa. Als we terug gaan in de tijd was dit keukenkruid vooral gekend voor haar geneeskrachtige werking dit zowel bij de Egyptenaren, Joden, Grieken als bij de Romeinen. Men maakte gebruik van zowel de bladeren als van de zaden. Dille is vermoedelijk door monniken in de rest van Europa verspreid. Tijdens de middeleeuwen was Dille een kruid dat men gebruikte in de strijd tegen de heksen!
In de Scandinavische landen staat dille op nummer één samen met peterselie in de kruidenhitparade en is één van de grootste smaakmakers in hun gerechten, vooral bij visgerechten (Scandinaviër zijn viseters). De naam dille komt van het oud-Saksisch woord «Dilarm» wat vrij vertaald «in slaap wiegen» betekent. Dille behoort tot de familie van de schermbloemige waartoe ook wortels, selder en peterselie toe behoren. Het plantje heeft een holle, glimmende stengel waarop de bladeren, geveerd, breekbaar en draadachtig zijn; de groengele schermvormige bloemen zijn zeer geliefd bij fleuristen en schitteren in vele bloemstukken, ze ruiken ook goed, wel apart, dus kleur en geur verzekerd in onze huiskamer! De zaadjes verschijnen in de loop van de zomer op de plant die gebruikt worden in gerechten als in thee. Men vindt dit plantje ook in de vrije natuur terug waar het zich gemakkelijk laat verwilderen.
Standplaats
Het tot 90 cm hoge kruidenplantje verkiest een zonnige plaats en groeit het best in vochtige, goed doorlaatbare en humusrijke grond. Ook in potten of bakken kan met dit plantje kweken mits voldoende water en voedsel.
Opkweek
Men zaait dit keukenkruid best ter plaatse, dit laatste omdat dille zich moeilijk laat verplanten, oorzakelijk door zijn pinachtig wortelgestel. Ideale periode hiervoor is april-mei, dit op een afstand van 30 cm, na twee weken gaan de zaden kiemen. Uitdunnen op 20 cm geeft kloeke en stevige planten. Men kan ze echter ook in potjes zaaien en uitplanten na 15 mei. Dille is gans het jaar door verkrijgbaar, in pot of vers voorverpakt in grootwarenhuizen en groentewinkels en in de zomermaanden ook in tuincentra. Dille is weinig gevoelig voor insecten.
Gebruik in de keuken
Vers versnippert past het perfect in salades, sausen en soepen. Maar vooral is het de smaakmaker bij uitstek voor onze visgerechten. Kip, kalfvlees, maar ook kaas harmoniëren met dille. Het best kan men het blad oogsten vóór de bloei (aroma is dan het sterkst), dit voor vers te gebruiken maar ook om het te drogen. Drogen van dille gebeurt het best in een oven van 40 à 50°C of in een magnetronoven. De zaden moeten geoogst worden voor ze helemaal rijp zijn dit omdat ze snel uitvallen (ze worden gebruikt in donkere soepen zoals in ossestaartsoep, schildpadsoep). Zaden worden gebruikt in marinades en thee en er wordt ook op gekauwd als middel tegen slechte adem.
Tip: Indien dille gebruikt wordt om gerechten te versieren moet er op gelet worden dat het kruid niet gewassen wordt, dit om te vermijden dat het fijn bladig kruid aan elkaar kleeft.
Even een tussendoorgerechtje:
Gemarineerde en rauwe zalm met dille en appelvinaigrette.
Benodigdheden: 100 gr. verse zalm, 100 gr. gerookte zalm, vinaigrette van ¼ ui, ¼ appel, 1 dl. appelsap, geutje olie, 1 koffielepel azijn, peper, zout, mespunt kerriepoeder, blaadjes sla, bussel dille.
· Snij de verse en gerookte zalm in fijne reepjes
· Maak een vinaigrette met fijngesneden dille en meng de 2 soorten zalm eronder
· Laat een half uurtje marineren
· Garneer een blaadje sla op de bordjes
· Doe het zalmmengsel in kleine vormpjes en stort ze uit op de sla
· Werk af met dille (garnituur)
Geneeskrachtige eigenschappen
Dille helpt bij overtollige darmgassen is hoestwerend en is rijk aan vitamine C, het helpt ook bij spijsverterings problemen. De zaden als thee gebruikt bevorderen een goede nachtrust, zijn dus anders gezegd slaapverwekkend. Ook bij borstvoeding is dit kruid goud waard (bevorderd de melkafscheiding).
Van Hecke Wilfried