Angsten
Iedereen is wel eens bang. Gelukkig maar. Angst kan mensen waarschuwen voor naderend gevaar, bijvoorbeeld als je wakker schrikt omdat je een brandlucht ruikt. Maar sommige mensen hebben last van angsten terwijl de omstandigheden daartoe geen aanleiding geven. Ze worden niet bedreigd, maar raken toch helemaal in paniek: het koude zweet breekt hen uit, hun hart gaat als een bezetene te keer, ze staan te bibberen op hun benen en halen snel en hijgend adem. Soms worden ze daarbij ook duizelig en misselijk. Mensen die dit vaak overkomt, lijden aan een paniekstoornis. Ze worden op de meest onverwachte momenten overvallen door de angst om dood te gaan, gek te worden, of de controle over zichzelf te verliezen.
Fobieën
Mensen die een paar keer zo’n onverwachte angstaanval hebben meegemaakt, kunnen erg onzeker raken. Ze worden bang voor de angstaanvallen. Ze zijn steeds meer geneigd die situaties te vermijden waarin zich een aanval heeft voorgedaan. Zo ontwikkelen ze geleidelijk een fobie. Sommige fobieën gaan gepaard met gerichte angsten, bijvoorbeeld voor spinnen, honden of bloed. Deze enkelvoudige fobieën kunnen op vrijwel alles betrekking hebben. Andere fobieën zijn breder, zoals de angst voor mensen, om te falen of te blozen. Dit zijn de sociale fobieën. Mensen met een sociale fobie zijn vaak extreem verlegen. Ze voelen zich voortdurend kritisch bekeken en hebben steeds het gevoel het ‘niet goed’ te doen. Daardoor zijn ze bang om (nieuwe) contacten aan te gaan en raken ze steeds geïsoleerder. Iemand met straat en pleinvrees (agorafobie) durft nauwelijks alleen thuis, op straat of in grote drukke ruimtes te zijn. In die situaties voelt zo iemand zich in de steek gelaten, weerloos en doodsbang. Daarom gaat hij deze situaties vermijden, met als gevolg dat de wereld steeds kleiner wordt. Deze fobieën komen het meeste voor.
Dwangstoornissen
Als iemand een dwangstoornis heeft, dwingen angst en onrust hem ertoe een bepaalde handeling steeds opnieuw te verrichten. Dat kan bijvoorbeeld zijn: de handen wassen, controleren of het gas uitstaat of het huis schoonmaken. Dat moet die persoon steeds opnieuw doen, ook al heeft hij het die dag al tien keer gedaan. Deze dwanghandelingen slokken zo een groot deel van de tijd op.
Hyperventilatie
Angstaanvallen en fobieën gaan meestal gepaard met hyperventilatie. De angst maakt dat mensen dieper en sneller gaan ademhalen. Het teveel aan zuurstof dat ze zo binnenkrijgen, raken ze niet kwijt door in actie te komen. Daardoor kan iemand die hyperventileert onder meer last krijgen van duizeligheid, het gevoel flauw te vallen, benauwdheid, kortademigheid, hartkloppingen, een droge mond en tintelingen in vingers en andere ledematen. Het kan lijken alsof de dood nabij is. Deze angstaanjagende gevoelens maken paniekaanvallen tot zo’n bedreigend gebeuren.
Leven met angsten en fobieën
Steeds opnieuw het huis moeten poetsen, de deur niet uit durven, niemand aan durven kijken: als je een fobie, angst- of dwangstoornis hebt, wordt het leven daar vaak volledig door bepaald. Als zo’n stoornis lang blijft bestaan, kun je er zelfs je werk door verliezen en sterk vereenzamen. Ook voor de partner, familie en vrienden betekent dit een zware belasting. Een angststoornis of fobie kan het leven dus ernstig verstoren. Het is beter het niet zover te laten komen. Er kan veel leed worden voorkomen als de verschijnselen van een beginnende paniek, dwangstoornis of fobie zo vroeg mogelijk worden onderkend en aangepakt. Geef zo min mogelijk toe aan de angst, want daardoor wordt deze alleen maar groter. Ga de angstaanjagende situatie dus niet uit de weg, maar treedt deze juist tegemoet! En schaam u vooral niet voor uw angsten: legio mensen hebben er last van.
Hulp zoeken
Neemt ondanks al uw inspanningen de angststoornis toe of loopt u er al lang mee rond, aarzel dan niet om hulp te zoeken. Ontkennen lost niets op: fobieën gaan zelden vanzelf weer over. De meeste fobieën zijn goed te behandelen. Dat kan met behulp van gedragstherapie en psychotherapie, soms in combinatie met medicijnen. Ook met ademhalingstherapieën worden goede resultaten geboekt. Uw huisarts kan u verwijzen.
Bekijk ook
Voice Dialogue – Thuiskomen in jezelf
Voice Dialogue is een methode die als training in zelfkennis en bewustzijns-transformatie is bedoeld, maar die ook een belangrijk therapeutisch instrument is. Bovendien is de dialoogvorm uitermate geschikt voor het werken met relaties. Voor acteurs is dit een uitstekend hulpmiddel om de energiepatronen van waaruit 'karakters' en rollen voorkomen, in zichzelf te onderzoeken en te ervaren.