Vers of droog

Vers is in. Dat is goed nieuws voor de honden die al vers krijgen en hun aantal groeit nog. Steeds meer mensen gaan de vele voordelen van natuurvoeding voor hun hond inzien en gaan terug verse vleesmaaltijden gebruiken, soms zelf gemaakt, andere kant en klaar. In veel gevallen nog afgewisseld bvb gedurende de week toch nog droog maar in het weekend vers, en dat levert al veel voordelen tegenover nooit vers.

Helemaal top is het wanneer honden dagelijks een verse vleesmaaltijd krijgen. Zo worden er nog veel meer problemen voorkomen, zeker voor wat het de gezondheid in het algemeen betreft, maar ook voor de hond zijn gedrag en het milieu levert natuurvoeding enorme voordelen.

Het is duidelijk en positief dat het aantal gebruikers van komplete maaltijden op basis van vers vlees stijgt, maar in verhouding van de enorme voordelen die ze bieden zijn er toch nog veel gebruikers van droogvoer, en daar zijn veel redenen voor. De grootste categorie zijn diegenen die niet beter weten, ze zijn er van overtuigt dat ze voor hun hond het beste doen. Ze zijn overtuigd dat droogvoer moet, dat het geschikt is, dat honden dit van nature eten.

Hoe is dat misverstand ontstaan?

Toen +/- 40 jaar geleden praktisch alle veevoeder bedrijven de markt ontdekt hadden en allemaal fastfood voor honden op de markt brachten was niemand overtuigd. Ik herinner mij nog dat de hondenpastoors van toen, die de gedragstherapeuten van nu waren, zelfs niet geloofden dat het kon. Voer voor honden in zakken of blikken, dat kon onmogelijk goed zijn. Ze hadden gelijk ook, eigenlijk werd er geëxperimenteerd op kosten van de klant en gespeelt met de gezondheid van de hond.

Sommige merken bestaan nog en er zijn er die op minder dan 40 jaar 16 maal verbeterd zijn en nu nog op de ontstane klachten bij de hond inspelen, om weer een aangepaste of verbeterde versie op de markt te brengen. Wat ze allemaal doen is trachten een komplete maaltijd op basis van vers vlees te benaderen, wat heel spijtig voor hun en de honden die het moeten eten niet kan.

Maar we zijn nu in de 21é eeuw, meer dan 40 jaar na de massale opkomst van droogvoer en dus vele generaties verder, en de meeste mensen hebben geen idee van wat een hond van nature zou moeten eten. Ze kennen alleen maar droogvoer en door de sterke en harde reclame campagnes is hun grootste zorg te kiezen tussen de ongelooflijk vele merken. En dat wordt nog steeds aangemoedigd door een heel netwerk van mensen die eraan verdienen.

Daarbij komt dat mensen conservatief zijn, niet snel bereid te veranderen, zeker niet als ze het probleem niet zien. Mensen die een probleem vaststellen bij hun hond zijn gemakkelijk geneigd te veranderen. Op voorhand veranderen om het probleem te voorkomen veel minder!

Dat is geen slechte wil, dit is hoe mensen zijn. Weinig mensen kunnen stoppen met roken om gezond te blijven, diegenen waar longkanker is bij vastgesteld stoppen onmiddellijk. Ook in de opleiding van dierenartsen wordt veel meer aandacht besteed aan het genezen dan aan gezond blijven!

Als mensen naar de huisdokter gaan nemen ze hun hersenen mee. Als ze naar de dierenarts gaan alleen hun hond!

Bij mensen wordt door elke diëtist het gebruik van junk – en fastfood sterk afgeraden. Bij elk gezondheidsprobleem dat aan voeding gelinkt is, wordt de patiënt in kwestie door de dokter of specialist ook naar een diëtist verwezen.

Voor onze huisdieren doet de dierenarts dat allemaal zelf, en raadt bijna steeds droogvoer aan. Eén van ’s werelds meest kunstmatige etenswaren. Waar is de logica?

Is er een andere dokter in de zaal?

Stel u gaat bij uw dokter langs omdat u een probleem hebt dat u niet precies kan omschrijven of lokaliseren. De dokter onderzoekt u, neemt eventueel een bloedstaal en stelt als diagnose bvb een nier of leverprobleem vast.

  • Hij vraagt niet hoeveel u beweegt, of sport.
  • Hij vraagt niet wat u snoept of welke snacks u regelmatig gebruikt,
  • maar verkoopt u de medicatie die u nodig hebt en zegt, dat u vanaf nu alleen nog zaken mag eten die alleen bij hem te koop zijn

Dat kan natuurlijk niet. Het gebeurt gelukkig ook niet, het verhaal is fictie. Tenminste voor wat het mensen betreft is het verboden!

Om ons tegen misbreuk te beschermen mogen artsen ons geen medicatie of voeding verkopen. Ook niet onder het mom dat het dieetproducten zijn. Dierenartsen mogen en doen het wel. Voor onze huisdieren mag alles.

Droogvoer door extrusie

Veronderstel dat uw vrouw voor u een lekkere gezonde maaltijd heeft bereid, met allemaal de beste, verse ingrediënten. Maar iemand, die er veel geld kan aan verdienen wanneer u naar hem luistert, zegt dat het niet goed is uw maaltijd vers op te eten maar dat u hem beter eerst in een machine zou stoppen.

Waar men er eerst een heleboel additieven of hulpstoffen zou aan toevoegen zoals bindmiddelen, verharders, bewaarmiddelen, kleurstoffen, emulgators enz… om daarna wanneer alles goed gemixt is door middel van stoomtoevoeging het vochtgehalte en de temperatuur zo op te drijven dat er een brij ontstaat die gekneed kan worden tot een homogene deeg klaar voor extrusie.

Deze deeg wordt door middel van een wormwiel getransporteerd naar de eigenlijke extruder. Dat is een lange pijp die steeds nauwer wordt waardoor de druk en de temperatuur steeds hoger wordt tot 200° => 2 maal de temperatuur van kokend water. Uiteindelijk verlaat het deeg via een matrijs de extruder, waar het door het plotse wegvallen van de enorme druk en het afkoelen nu al ongeveer 4 maal in volume is toegenomen.

Dat noemt men expansie ( het verder uitzetten of zwellen gebeurt pas nadat het gegeten is => in de maag en de darmen ) en omdat het vochtgehalte nu nog +/- 20 % is gaat alles nog door een droogkast waar het vochtgehalte wordt teruggebracht tot +/- 10 %.

De doormeter of de vorm van de openingen in de matrijs waar uiteindelijk de hete brij wordt doorgeduwd plus de lengte waarop de brij wordt afgesneden bepalen de uiteindelijke vorm van het brokje.

Wanneer het uw avondeten zou betreffen zou het gereed zijn en u kon eindelijk eten! Wel zou u altijd en overal een klein emmertje water moeten meedragen omdat u om de haverklap een paar slokken zou moeten drinken, mede afhankelijk van het tempo waarin de brokjes in uw maag opzwellen, plus het feit dat voor elke gram droge stof +/- 2.5 gram vocht nodig is.

Voor brokjes die men in dezelfde machine maakt voor uw hond of kat worden uiteraard niet de beste maar de goedkoopste ingrediënten gebruikt en moet er na de droogtrommel nog een bewerking bij.

In een roterende trommel wordt er verzadigd vet over de brokjes gespoten omdat de hond of kat ze anders niet als voedsel kan herkennen! Iemand die weet waarover hij praat en beweert dat droogvoer beter is dan vers verdient eraan of is van slechte wil! Zoveel is zeker.

Marketing

De meeste mensen zijn geen voedingsspecialisten natuurlijk en worden zoals iedereen beïnvloed door hun omgeving, reclame, gewoonte, door wat de meeste mensen doen en uiteraard ook door wat ze zien. Daarbij komt dat woorden als geëxpandeerd en geëxtrudeerd door de sluwe marketing technieken zelfs positief zijn gaan klinken. Mensen zijn gaan geloven dat het goed is, zelfs dat het moet. Dat lukt alleen als men ervoor zorgt, dat mensen niet meer logisch nadenken en door het toepassen van kringfilosofie.

Ik geef een ander voorbeeld van expansie. Stel men zegt dat het niet goed is om scharrelkippen maïs te voeren maar dat men popcorn moet voeren. Dat gelooft niemand! Maar als men bij de poelier geslachte kippen in de toonbank zou leggen met de slogan “Extra lekkere kippen opgefokt met popcorn” zijn er al twijfelaars.

Extruderen, wat doet dat allemaal? Om het positief te laten overkomen zegt men dat het bacteriën doodt, en dat is juist maar honden hebben voor hun darmflora bacteriën nodig. Er bestaan trouwens veel meer positieve dan negatieve bacteriën en het heeft alles te maken met de hygiëne van de grondstoffen, hoe die opgeslagen worden en hoe lang. Bij de beenhouwer kunnen we gelukkig voor onszelf nog een stukje vers vlees gaan kopen. Men maakt van onze biefsteak toch geen brokjes om bacteriën te doden. Ook enzymen worden door extrusie vernietigd en ook die heeft de hond nodig!

Enerzijds hebben de marketing boys het verhaal de wereld ingezonden dat honden al de enzymen die ze nodig hebben zelf kunnen aanmaken, wat een verdraaiing van het verhaal is. Ten tweede zien mensen geen enzymen en missen zij ze niet, de hond wel natuurlijk net zoals hij sommige aminozuren mist die beschadigd of vernietigd zijn. En vitamines, zeker de wateroplosbare die oorspronkelijk aanwezig waren zijn door het drogen en verwarmen totaal vernietigd.

Toch hebben de reclamejongens de mensen kunnen laten geloven dat dit allemaal oké is, maar spijtig genoeg is het dat niet. Onkunde is de bron van veel leed

De halve schoonheid gaat door de mond naar binnen

Dat is nog altijd juist maar mooi zijn alleen is niet voldoende. Men zegt wel eens “Een gezonde geest zit in een gezond lichaam”. Dat klopt, en in het geval van de hond zou men moeten kunnen zeggen, rond een gezond lichaam zit ook een gezonde vacht. Spijtig is door de moderne technieken in de dierenvoedselindustrie het verschil niet altijd meer vast te stellen.

Immers zowel voor de geest als het lichaam zijn er tekorten. Alleen voor datgene wat men ziet wordt er geïnvesteerd, de vacht dus! Want door aan een zeer middelmatig voer, wat vele tekorten heeft, die oliën extra toe te voegen die voor een blinkende vacht zorgen, heeft men al veel goedmenende baasjes bij de neus gehad. Maar het grootste slachtoffer blijft de hond natuurlijk, want terwijl hij van buiten mooi glanst blijft hij van binnen met al die tekorten zitten.

Als zo een voer dan ook nog saponins bevat, ziet men altijd een goede ontlasting, ook als de balans van de vertering al heel erg mis is. Let op; saponins worden bij de ingrediënten niet vermeld maar men vindt ze in bvb bietenpulp. Dat is een afvalproduct van de suikerindustrie dat meer en meer in droogvoer verwerkt wordt.

Honden die met dit soort hoog verwarmde voeders door het leven moeten hebben bovendien ook nog last van verkeerd eiwit, en dat heeft niets met de hoeveelheid te maken. De zuurtegraad in hun bloed is meestal te hoog waardoor ze dikwijls zenuwachtig worden, wat door hun goedgemeende eigenaars als temperament wordt gezien.

Dus hij is vurig, de ontlasting is goed en hij blinkt dan moet hij wel in orde zijn. Want dat zijn de voornaamste parameters waar de hondeneigenaar op let, alleen de traditionele natte neus ontbreekt nog. Vroeger klopte dat dikwijls ook, vóór de massale opkomst van de droogvoeders, had men ook nog nooit gehoord van het extra toedienen van al die voor de vacht verantwoordelijke zaken, die een hond inderdaad wel nodig heeft, maar die alleen in een uitmuntende voeding van nature en met een evenwichtige biologische waarde aanwezig zijn.

En juist de biologische waarde van de in het voer gebruikte ingrediënten maakt het verschil. Wanneer men bij hoog verwarmde voeders onverzadigde essentiële vetzuren gaat toevoegen is dat niet omdat het beter is, maar omdat het moet. Het is ( het woord zegt het zelf ) essentieel en inderdaad om het ingewikkeld te laten klinken heeft een hond ook Omega 3-6 vetzuren nodig. Net zoals trouwens tientallen andere zaken.

Maar die zouden zoals in de natuur of bij natuurvoeding in balans moeten zijn met al de andere grondstoffen in het voer. Een hond is geen chemisch fabriekske maar nog een stukje natuur.

Zorg dat zijn voer dat ook is.

Fundamentalisten denken niet meer logisch

Een zeer hardnekkig misverstand zegt dat granen en zaden niet geschikt zijn voor honden. Dat misverstand is ontstaan toen enkele mensen natuurvoeding of verse vleesvoeding gingen herontdekken en sommigen onder hen op fundamentalistische manier de oorlog verklaarden aan droogvoer, de fabrikanten daarvan en de multinationals waar ze toe behoorden.

En in zoverre hadden ze gelijk, dat het gebruik van granen zelfs diegenen die rijk zijn aan eiwit nooit vlees konden vervangen en zeker geen vers vlees. Maar door het grenzeloos en blind fanatisme waarmee ze de oorlog voerden werd veel van wat ze uitdragen een karikatuur, nog geholpen door de vele afschrijvers en zelfs overschrijvers.

Het wordt nog erger omdat wellicht 90% van hun verhaal waar is, maar door hun fundamentalistische manier van redeneren gingen ook zij hier en daar de waarheid een beetje verkrachten. Immers het ideale voer voor honden zijn geen stukken of onderdelen van een prooi of vlees, met of zonder bot maar komplete prooien. Of omdat het ook moet kunnen in het dagelijkse leven, voeding die de komplete prooi zo dicht mogelijk benadert.

Er is theoretisch geen verschil in theorie en praktijk, maar in de praktijk is er een groot verschil. Niet iedereen woont op een boerderij of heeft een grote tuin waar men grote stukken bot met vlees of lappen pens kan voeren. Daarbij, dat zoiets voor de hond inderdaad tof is omdat het hem bezig houdt, maar kompleet is het niet en bij kompleet horen vlees, organen, bot, maar ook de voorverteerde maaginhoud van de prooi.

En wat is dat?

In veruit de meeste gevallen grassen, granen en zaden. Daar zijn veel prachtige voorbeelden van. Uiteraard moeten die daar zijn om de maaginhoud van de prooi te vervangen. Nooit of te nimmer als eiwitbron of wat dan ook, maar in praktisch alle boeken die men over dit onderwerp kan lezen blijft men beweren en overnemen geen granen te gebruiken. Absoluut onjuist geïnterpreteerde informatie.

Wel beweert men dat je de hond groenten zou kunnen of moeten bijgeven en wel deze als; peterselie, sperziebonen, selder, waterkers, spinazie, andijvie, sla, broccoli, wortels, spruitjes, kool, bloemkool, tomaten, paprika, komkommer enz…

Mijn vraag is: welke prooi heeft dat als maaginhoud?

Ik zou zeggen:

  • stop met afschrijven,
  • begin zelf te denken,
  • kijk wat meer in de natuur en
  • doe zelf wat onderzoek

Overschakelen

Overschakelen van fast-food ( zowel droog als blik ) naar natuurvoeding gaat meestal probleemloos. Alles is afhankelijk van de darmflora van de betreffende hond. Bij honden die langere tijd op droog – of blikvoer staan is die nooit uitstekend maar zelfs bij pups die recht van de fokker komen kan het al mis zijn.

Zaak is om zo snel mogelijk de darmflora optimaal te maken en bij volwassen honden kan dat op 2 manieren.

  1. U kan traditioneel gedurende 7 dagen een heel klein beetje natuurvoeding bij zijn oude voer doen om enzymen te ontwikkelen, en dan gedurende de volgende 7 dagen het oude voer afbouwen en de natuurvoeding opbouwen tot men volledig is omgeschakeld.
  2. Men kan ook meteen het lichaam van de hond zuiveren en dan gaat men als volgt te werk. U stopt meteen met het oude voer en houdt 1 vastendag => 1 dag helemaal niets. Op de 2é dag begint u met het natuurvoer maar u geeft maar de helft van datgene wat de hond eigenlijk zou moeten krijgen. Na 3 à 4 dagen geeft u een beetje meer en zo bouwt u dat op tot de hond na +/- 14 dagen krijgt wat hij moet krijgen.

Bij kleine rassen gaat alles wat vlugger. Bij pups die steriel zijn opgefokt is het verstandig gedurende 7 dagen bij het voer dat ze bij de fokker kregen een heel klein beetje natuurvoeding bij te doen om dan over te schakelen. Verstandig is het ook om gedurende 2 weken onder elke maaltijd die ze krijgen een theelepeltje “Carbobel granulaat” te mengen. Dat helpt hen door de overgang heen en zorgt ervoor dat de darmflora zich optimaal kan ontwikkelen.

Veel mensen vinden dit alles te omslachtig en blijven hun hond gewoon droog – of blikvoer geven. Daardoor blijft de darmflora slecht ontwikkeld waardoor de problemen altijd op de loer liggen.

Zo een hond moet in het park maar aan de uitwerpselen van een eend likken of van een plas drinken met licht besmet water om diarree te hebben, die dikwijls de voorbode is van grotere problemen. Bij honden met een gezonde darmflora is dit geen enkel probleem.

Ook hier is uitstel dus achterstel! De problemen dus nooit voor u uitschuiven.

Zelfs bij honden die qua darmflora er zo slecht aan toe zijn dat u gedurende de eerste dagen het natuurvoer moet laten koken, om de overgang van een steriele darmflora naar natuurvoeding mogelijk te maken, loont het de moeite de strijd niet op te geven, met het oog op de problemen die dat soort honden anders te wachten staat.

Denis Steurs

Bekijk ook

Stress en kalmerende signalen

Stress en kalmerende signalen

Honden gebruiken, net als wolven, sociale vaardigheden om agressie te vermijden en te stoppen. Wij zijn niet gewend om deze signalen te lezen, ze vallen voor ons niet op, of zijn niet duidelijk. Met de nodige aandacht, training en begrip kan je verstaan wat je hond je tracht te vertellen en kan je in zijn taal antwoorden.